Tia UVA và UVB là gì? Sự khác nhau và tác hại của UVA và UVB
Ánh nắng mặt trời là nguồn năng lượng sống của Trái Đất, nhưng cũng tiềm ẩn những nguy cơ gây hại cho sức khỏe. Một trong số đó là tia cực tím (UV – Ultraviolet). Trong số các tia UV, hai loại phổ biến và ảnh hưởng nhiều nhất đến con người chính là UVA và UVB. Nếu không bảo vệ đúng cách, da và mắt có thể bị tổn thương nghiêm trọng, thậm chí dẫn đến ung thư da hoặc mù lòa.
Vậy tia UVA và UVB là gì? Chúng khác nhau thế nào, và cách bảo vệ hiệu quả ra sao?
1. Tia UVA là gì?
-
UVA (Ultraviolet A) có bước sóng 320 – 400 nm, chiếm 95% tia UV đến bề mặt Trái Đất.
-
Đây là loại tia có khả năng xuyên sâu, vượt qua mây mù, kính cửa sổ, và thậm chí cả quần áo mỏng.
-
Cường độ của UVA ổn định suốt cả ngày, từ sáng sớm đến chiều muộn.
👉 Điều này đồng nghĩa: ngay cả khi trời râm mát, ngồi trong xe hơi hay văn phòng, bạn vẫn bị phơi nhiễm UVA nếu không có biện pháp phòng ngừa.
Tác hại chính của UVA
-
Thâm nhập sâu vào lớp hạ bì, phá hủy collagen và elastin → gây lão hóa sớm (nhăn nheo, chảy xệ, nám sạm).
-
Làm da tối màu và không đều màu.
-
Tăng nguy cơ ung thư da (gián tiếp, thông qua gốc tự do phá hủy DNA).
-
Với mắt: có thể xuyên qua giác mạc, tác động đến thủy tinh thể và võng mạc, làm tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
2. Tia UVB là gì?
-
UVB (Ultraviolet B) có bước sóng 280 – 320 nm, chỉ chiếm 5% tia UV, nhưng mạnh hơn nhiều so với UVA.
-
Phần lớn UVB bị tầng Ozone chặn lại, chỉ một lượng nhỏ tới Trái Đất.
-
Cường độ mạnh nhất từ 10h – 16h, đặc biệt vào mùa hè.
👉 Đây là nguyên nhân chính khiến bạn cháy nắng sau vài giờ ngoài trời mà không che chắn.
Tác hại chính của UVB
-
Tác động lên lớp biểu bì (bề mặt da), gây đỏ rát, bỏng nắng, phồng rộp.
-
Tổn thương DNA trực tiếp → tăng nguy cơ ung thư da.
-
Làm da sạm đen, hình thành nám, tàn nhang.
-
Với mắt: có thể gây viêm giác mạc, bỏng nắng giác mạc, dẫn đến đau rát và mờ mắt tạm thời.
3. So sánh sự khác nhau giữa tia UVA và UVB
Đặc điểm | Tia UVA | Tia UVB |
---|---|---|
Bước sóng | 320 – 400 nm | 280 – 320 nm |
Tỷ lệ xuống Trái Đất | ~95% | ~5% |
Khả năng xuyên qua | Kính, mây, quần áo mỏng | Không xuyên kính; bị chặn phần lớn bởi ozone |
Vị trí tác động | Lớp hạ bì (da sâu) | Lớp biểu bì (da ngoài) |
Tác hại chính | Lão hóa sớm, sạm da, thoái hóa điểm vàng | Cháy nắng, bỏng rát, viêm giác mạc |
Nguy cơ ung thư | Gián tiếp (qua gốc tự do) | Trực tiếp (gây đột biến DNA) |
Thời gian mạnh nhất | Suốt cả ngày | 10h – 16h |
Phòng ngừa | PA+++ hoặc PA++++, kính UV400 | SPF 30 – 50+, tránh nắng giữa trưa |

4. Tác hại lâu dài của tia UVA và UVB
Đối với da
-
UVA: gây photoaging (lão hóa do ánh sáng), khiến da nhanh nhăn nheo, chùng nhão.
-
UVB: gây sunburn (cháy nắng), làm tổn thương DNA → ung thư da.
Đối với mắt
-
UVA: tăng nguy cơ thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể.
-
UVB: gây viêm giác mạc cấp tính và bỏng nắng mắt.
Đối với hệ miễn dịch
-
Tia UV nói chung có thể ức chế miễn dịch, khiến cơ thể dễ mắc bệnh nhiễm trùng da và chậm lành vết thương.
5. Cách phòng ngừa tia UVA và UVB hiệu quả
5.1. Sử dụng kem chống nắng đúng cách
-
Chống UVA: chọn kem có chỉ số PA+++ hoặc PA++++.
-
Chống UVB: chọn kem có SPF từ 30 – 50+.
-
Bôi lại sau mỗi 2 – 3 giờ, đặc biệt khi ra mồ hôi nhiều hoặc đi bơi.
5.2. Sử dụng mắt kính chống UV đạt chuẩn
-
Chọn kính có chứng nhận UV400 → ngăn 100% UVA và UVB.
-
Kính phân cực (Polarized) còn giúp giảm chói khi lái xe hoặc đi biển.
-
Với người cận thị: ưu tiên tròng kính cận có phủ chống UV để vừa nhìn rõ, vừa bảo vệ mắt.
5.3. Che chắn cơ thể
-
Mặc áo chống nắng, mũ rộng vành, găng tay.
-
Dùng ô, dù khi đi dưới trời nắng.
-
Hạn chế ra ngoài từ 10h – 16h, khi UVB đạt đỉnh.
5.4. Tăng cường dinh dưỡng tốt cho mắt và da
-
Thực phẩm giàu Lutein, Zeaxanthin, Vitamin C, Vitamin E, Omega-3.
-
Uống đủ nước để duy trì độ ẩm cho da và mắt.
6. Câu hỏi thường gặp về tia UVA và UVB
1. Trời râm có cần bôi kem chống nắng không?
Có. Tia UVA vẫn xuyên qua mây, bạn vẫn bị lão hóa da dù không cảm thấy nắng gắt.
2. Kính râm tối màu có chống UV không?
Không hẳn. Kính tối màu chỉ giảm độ chói, muốn chống UV cần có chứng nhận UV400.
3. SPF và PA khác nhau như thế nào?
-
SPF: đo lường khả năng chống UVB (cháy nắng).
-
PA: đo khả năng chống UVA (lão hóa da).
4. Có thể bị cháy nắng khi đi biển dù trời mát không?
Có, vì tia UVB có thể phản xạ từ mặt nước và cát lên da.
5. Người làm việc văn phòng có cần chống UV?
Có. Tia UVA xuyên qua cửa kính, gây lão hóa da và hại mắt lâu dài.
7. Kết luận
Tia UVA và UVB đều là những “kẻ thù thầm lặng” của làn da và đôi mắt. UVA gây lão hóa và thoái hóa mắt, trong khi UVB gây cháy nắng và tổn thương DNA. Để bảo vệ sức khỏe toàn diện, bạn nên kết hợp kem chống nắng, quần áo che chắn, và kính râm UV400 mỗi khi tiếp xúc với ánh sáng mặt trời.
Một chiếc kính mắt chống UV chất lượng không chỉ là phụ kiện thời trang, mà còn là “lá chắn vô hình” giúp bảo vệ đôi mắt khỏi các tác hại lâu dài.
- Hãy đến ngay Mắt Kính Aura để được tư vấn kiểu tóc và chọn mua những mẫu mắt kính nam thời trang, chất lượng cao – nơi bạn có thể thể hiện phong cách, bảo vệ thị lực và tự tin mỗi ngày.
- Mắt Kính Aura – nơi bạn tìm thấy những mẫu mắt kính chất lượng cao, thiết kế thời trang và bảo vệ đôi mắt một cách toàn diện. Hãy để Mắt Kính Aura đồng hành cùng bạn trên hành trình chăm sóc và bảo vệ thị lực!
Xem bộ sưu tập kính mắt mới nhất tại: matkinhaura.store
Hotline tư vấn: 090x.xxx.xxx
Inbox fanpage hoặc TikTok Mắt Kính Aura để được hỗ trợ tận tình